diumenge, 1 de febrer del 2015

Quid Chaos sit


Sermone hodierno Chaos absentiam ordinis dici solet, apud antiquos autem dissimilia significans hoc verbum invenitur. Quamquam Hispanice verbi gratia cubicula sine ordine a matribus iratis chaos appellantur, sive factiones politicae ad res revertendas ab hominibus rei publicae praestantibus similiter nuncupantur, apud Graecos Romanosque passim Chaos est hiatus quidam, qui omnium origo habetur.

Sic apud Hesiodum v.116:
Ἤτοι μὲν πρότιστα Χάος γένετ’· αὐτὰρ ἔπειτα
Γαῖ’ εὐρύστερνος πάντων ἕδος ἀσφαλές αἰεὶ
ἀθανάτων οἳ ἔχουσι κάρη νιφόεντος Ὀλύμπου,
Τάρταρά τ’ ἠερόεντα μυχῷ χθονὸς εὐρυοδείης

"Igitur primum quidem Chaos fuit, ac deinde
Tellus lato-pectore, omnium sedes tuta semper
immortalium, qui tenent iuga nivosi Olympi
Tartaraque tenebricosa in-recessu terrae spatiosae"

et v. 123:
Ἐκ Χάεος δ’ Ἔρεβός τε μέλαινά τε Νὺξ ἐγένοντο·
Νυκτὸς δ’ αὖτ’ Αἰθήρ τε καὶ Ἡμέρη ἐξεγένοντο,
οὓς τέκε κυσαμένη Ἐρέβει φιλότητι μιγεῖσα.

"Ex Chao vero Erebusque nigraque Nox editi sunt.
Ex Nocte porro Aetherque et Dies prognati sunt,
quos peperit, ubi conceperat, Erebo concubitu mista."

Similiter apud Ovidii Nasonis Metamorphoses v.5:

Ante mare et terras et quod tegit omnia caelum
unus erat toto naturae vultus in orbe,
quem dixere Chaos; rudis indigestaque moles
nec quidquam nisi pondus iners congestaque eodem
non bene iunctarum discordia semina rerum.

Quid tamen est Chaos? Num, cum nullum ordinem videmus, oportet chaos dici?

1 comentari:

  1. M'ha agradat molt el post. De fet, a Ovidi el caos ja té el sentit més actual de "desordre", almenys al principi de les Metamorfosis. I suposo que va influir molt també la concepció escolàstica del terme. No coneixia el teu bloc, és molt interessant i amb un llatí impecable!

    ResponElimina